Waterstofinfrastructuur
Volgens de minister voor Klimaat en Energie levert duurzame waterstof een onmisbare bijdrage aan een klimaatneutraal Nederland. De minister wil waterstof inzetten voor de verduurzaming van de industrie, gebouwde omgeving, transportsector en elektriciteitsopwekking. Hiervoor moet de productiecapaciteit worden opgeschroefd van de huidige 2 megawatt (mei 2024) naar 8 gigawatt in 2032. Om dit te stimuleren heeft de minister bijna € 9 miljard gereserveerd in het Klimaatfonds. Daarnaast komen projecten in aanmerking voor Europese subsidies.
Om de markt voor duurzame waterstof tot stand te brengen, is volgens de minister een nationale infrastructuur nodig die de 5 grote industriële clusters van Nederland (Rotterdam, Zeeland, Noordzeekanaalgebied, Eemshaven-Delfzijl en Chemelot) verbindt, en kan worden gebruikt voor de import en export van waterstof. Staatsdeelneming Gasunie legt dit landelijk transportnet aan de komende jaren. Hiervoor is ongeveer € 2 miljard gereserveerd aan subsidies van het Rijk voor het realiseren van import, opslag, en een landelijk waterstofnetwerk.
Wat onderzoeken we?
We onderzoeken doeltreffendheid, doelmatigheid en onderbouwing van de plannen voor de nationale waterstofinfrastructuur. Hierbij richten we ons op een aantal onderwerpen.
- We willen weten of de rijksoverheid waterstof via deze nationale infrastructuur op de meest doelmatige wijze inzet.
- We gaan na of de investering van € 2 miljard van het Rijk nodig is om de waterstofdoelen te halen.
- We onderzoeken of de plannen voor de nationale waterstofinfrastructuur zijn opgesteld in samenhang met het energiebeleid in binnen- en buitenland.
- We kijken ook naar de financiële risico’s en de niet-financiële risico’s voor de rijksoverheid bij de ontwikkeling van de nationale waterstofinfrastructuur.
Waarom onderzoeken we dit?
De rijksoverheid investeert ongeveer € 2 miljard in de infrastructuur voor waterstof. Deze infrastructuur moet de waterstofproducenten, importhavens en de bedrijven die waterstof gaan gebruiken met elkaar verbinden. Deze infrastructuur zal aangelegd en beheerd worden door Gasunie, een staatsdeelneming, die hiervoor subsidie ontvangt. Wij vinden het belangrijk dat deze forse investeringen goed zijn onderbouwd en zorgvuldig worden vormgegeven.
Het onderzoek is onderdeel van het Programma Energietransitie, waarin de Algemene Rekenkamer onderzoek doet naar de energie-infrastructuur. Door dit onderzoek geven we een logisch vervolg aan eerdere Rekenkameronderzoeken, waarin de infrastructuur van staatsdeelnemingen centraal stond: Opslag van CO2 onder de Noordzee (2024), Staatsdeelnemingen in de energietransitie (2021) en de Gasrotonde (2012).
Onderzoeksvraag
De hoofdvraag voor dit onderzoek is: Is het beleid voor de waterstofinfrastructuur – inclusief de inzet van subsidies en staatsdeelnemingen – in opzet doeltreffend en doelmatig, zijn de (financiële) risico’s voldoende afgedekt en is het beleid tijdig en volledig verantwoord aan de Tweede Kamer?
Bijdragen aan dit onderzoek?
De Algemene Rekenkamer nodigt u van harte uit om informatie te delen die wij kunnen gebruiken bij ons onderzoek. We stellen uw bijdrage, mededelingen of ervaringen over dit onderwerp dan ook op prijs. Informatie kunt u delen door een mail te sturen naar bijdrage@rekenkamer.nl.
We nemen alle bijdragen in overweging en zullen deze met zorg behandelen. Houd er wel rekening mee dat u niet automatisch feedback ontvangt over uw bijdrage.