Aanhoudende personeelsproblemen bij politie en DJI
Uitbreiding politiesterkte valt tegen, personeelstekort bij justitiële inrichtingen
De politie en de Dienst Justitiële Inrichtingen kampen met aanhoudende personeelsproblemen. Bij de politie zetten de grote uitstroom en krapte op de arbeidsmarkt het plan onder druk om extra mensen op te leiden om in 2021 1.111 fte in te zetten. Penitentiaire inrichtingen met personeelstekorten kunnen niet alle roosterdiensten invullen.
Politie
De Algemene Rekenkamer heeft de doelstelling uit het regeerakkoord van Rutte III om de personeelssterkte van de politie uit te breiden, onderzocht. Voor 2018 was oorspronkelijk € 65 miljoen bestemd voor de extra instroom van 300 agenten in de wijk en 180 extra rechercheurs. Daarvan is nog niet de helft, € 27,9 miljoen, besteed aan extra agenten en rechercheurs. De rest werd uitgegeven aan andere zaken, waaronder het betalen van overwerk.
De resultaten vallen tegen. “Ondanks het extra beschikbare geld zijn er aan het eind van het jaar minder inzetbare mensen bij de politie dan aan het begin van het jaar”, zegt president Arno Visser van de Algemene Rekenkamer. De operationele sterkte van de politie - exclusief aspiranten - is gedaald met 674 fte. Inclusief aspiranten is de operationele sterkte slechts met 73 fte gestegen.
Aspiranten pas in 2020 of 2021 inzetbaar
Nieuw aangetrokken agenten en rechercheurs zijn beperkt inzetbaar. De aspiranten moeten eerst een opleidingstraject volgen en dat duurt 2 tot 3 jaar. Agenten en rechercheurs die in 2018 zijn ingestroomd, zijn zodoende pas in 2020 of 2021 volledig inzetbaar.
Onderbezetting
Bij drie politie-eenheden was in 2018 sprake van onderbezetting: Midden-Nederland, Den Haag en Rotterdam. Gezien de forse uitstroom van 17.000 fte aan pensioengerechtigde medewerkers in 2019-2023 is het waarschijnlijk dat ook andere eenheden met onderbezetting te maken krijgen. Dat roept de vraag op of het streven van de politie – 1.111 fte agenten in de wijk en rechercheurs méér aannemen en opleiden – realistisch is. De grote uitstroom en de krapte op de arbeidsmarkt houden de komende jaren waarschijnlijk aan.
Politie-eenheden op de krappe regionale arbeidsmarkten, 4e kwartaal 2018
Dienst Justitiële Inrichtingen
De Algemene Rekenkamer onderzocht ook het tekort aan beveiligers en penitentiaire medewerkers bij de DJI. Daaruit blijkt dat het in penitentiaire inrichtingen met personeelstekorten regelmatig onmogelijk is om alle roosterdiensten te bezetten. Ook is er onvoldoende tijd voor celinspecties en het controleren van gangen, recreatiezalen, arbeidszalen en luchtplaatsen. Door het personeelstekort vinden er ook minder gesprekken plaats met gedetineerden, waardoor medewerkers minder goed op de hoogte zijn van de gemoedstoestand van gevangenen en van onderlinge spanningen. Ook kan personeel moeilijk tijd inruimen voor het volgen van opleidingen en trainingen.
Strategisch personeelsplan
DJI heeft geen goed beeld van de personeelstekorten. De Algemene Rekenkamer beveelt de minister van JenV aan om een strategisch personeelsplan te maken met daarin aandacht voor opleidingsachterstanden, vergrijzing, hoog ziekteverzuim en de grote inzet van tijdelijk personeel.