Nederland droeg in 2023 € 10,3 miljard af aan de EU, ontvangsten nog niet duidelijk
De Algemene Rekenkamer heeft de informatie op haar EU-webpagina’s geactualiseerd. Daarin is de meest actuele informatie te vinden over bijvoorbeeld de nettobetalingspositie van Nederland, de Europese steun aan Oekraïne en de rechtmatigheid van Europese uitgaven.
Elke zes maanden geeft de Algemene Rekenkamer op speciale EU-webpagina’s een actueel overzicht van ontvangsten en uitgaven aan de EU en over belangrijke EU-beleidsontwikkelingen met financiële gevolgen. Dat overzicht wordt gebaseerd op eigen onderzoek en op openbare bronnen.
Uit de actualisatie blijkt onder meer dat Nederland in 2023 € 10,3 miljard heeft afgedragen aan de EU. Aan subsidies in gedeeld beheer ontving Nederland € 1,4 miljard, maar dat zijn niet alle inkomsten uit de EU. Over de totale ontvangsten in dat jaar zijn nog geen actuele cijfers bekend; in 2022 waren die in totaal € 3,5 miljard.
De inkomsten uit het Herstel- en Veerkrachtplan, ook wel het Coronaherstelfonds genoemd, zijn ook nog niet zeker: De minister van Buitenlandse Zaken verwachtte eerst dit jaar € 2,6 miljard te ontvangen. Maar Nederland zal dit bedrag in 2024 niet volledig ontvangen. Als de Europese Commissie oordeelt dat niet volledig aan de eisen voor de aanvragen is voldaan, kan het bedrag lager uitvallen. Verder is het indienen van het tweede betaalverzoek vertraagd, en zal de betaling pas in 2025 plaatsvinden.
Onrechtmatigheden bij ELGF
De Auditdienst Rijk (ADR) concludeerde dat de rechtmatigheid van de uitgaven voor de verschillende EU-fondsen in orde is, met uitzondering van het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF). De ADR constateert op basis van haar steekproef een fout die hoger is dan de toegestane 2%. De ADR heeft daarom geen goedkeuring kunnen geven aan de jaarcijfers van het landbouwfonds over 2023. Nederlandse organisaties ontvangen in de periode 2021-2027 € 4,3 miljard uit het ELGF.
Een andere update gaat over de betalingen aan de Europese Vredesfaciliteit, ter ondersteuning van de Oekraïense strijdkrachten en bescherming van de burgerbevolking. Tot 23 april 2024 hebben de EU-lidstaten daarvoor € 11,1 miljard euro vrijgemaakt.
Nieuwe Europese begrotingsregels
Tot slot is er aandacht voor het akkoord dat de ministers van Financiën van de EU-lidstaten in april bereikten over de voorstellen voor de herziening van de begrotingsregels. Daarbij is onder andere als doel afgesproken dat lidstaten met een staatsschuld boven de 60% moeten streven naar een structureel begrotingstekort van maximaal 1,5% bbp. Voor afname van de staatsschuld gelden aanvullende regels. De basis is dat hoe hoger de staatsschuld is, hoe hoger het percentage is waarmee de staatsschuld moet afnemen. In de voorjaarsrapportage begrotingstoezicht 2024 gaat de Raad van State in op de nieuwe begrotingsregels en de consequenties daarvan voor Nederland.