Samenwerking tussen wetenschap en Algemene Rekenkamer breidt zich gestaag uit
De enkele jaren geleden ingezette versterkte samenwerking tussen de wetenschap en de Algemene Rekenkamer heeft in 2024 geleid tot intensievere vormen van kennisuitwisseling en concrete projecten. Zo is de Universiteit Utrecht eind 2024 gestart met een onderzoek naar de impact van onderzoeken van de Algemene Rekenkamer.
Sjors Overman is in 2024 de derde visiting scholar in Den Haag bij de hoogste audit instantie voor de rijksoverheid. Eerder deelden de Rotterdamse IT-auditors Arno Nuijten en Nick Benschop als scholars hun advies met auditors van de Rekenkamer.
Rekenkameronderzoeker Maarten de Jong is in het najaar van 2024 voor een aantal maanden naar de University of North Carolina in Charlotte verhuisd voor academisch onderzoek naar ESG-informatie bij overheden.
Die trend wordt ook in 2025 doorgetrokken. Rekenkameronderzoeker en universitair docent (Radboud Universiteit) Ruud van Druenen start binnenkort aan de Universiteit Oxford als visiting Scholar. Daar gaat hij met Britse wetenschappers het gebruik van rekenkamerrapporten in het parlement bestuderen.
Wetenschap onder druk, kennisuitwisseling in belang van publieke zaak
De contacten met opleidingen voor IT-audit, en Operational Audit aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de opleiding Accountancy aan Nyenrode Business Universiteit zijn aangetrokken. Net als die voor Financial Audit - de Algemene Rekenkamer is de externe controleur van de rijksoverheid. Groepen studenten bestuurskunde, geoinformatie, journalistiek en fiscaal recht van 6 hogescholen en universiteiten hebben in 2024 toelichting gekregen op de rol en werkwijzen van de Algemene Rekenkamer als Hoog College van Staat. Collegelid Barbara Joziasse was present bij een groep masterstudenten Journalistiek en Media van de Universiteit van Amsterdam: “Best uitdagend en leerzaam om met deze jongeren te praten over communicatie en positionering van ons Hoge College van Staat.” Joziasse onderstreept het belang van kennisuitwisseling. “Juist in deze tijd waarin wetenschappelijke kennis onder druk staat, is het nog meer in het belang van de publieke zaak dat professionals van elkaar leren. Als Supreme Audit Institution kunnen wij ons voordeel doen met de jongste wetenschappelijke inzichten over audits. Tegelijkertijd kunnen onze medewerkers de innovaties in hun werk en opgedane kennis en ervaring inbrengen in het hoger onderwijs en bij wetenschappelijk onderzoek op voor de overheid – en daarmee voor de samenleving – relevante terreinen.”
Die kennisuitwisseling is een van de redenen waarom de Algemene Rekenkamer stimuleert dat medewerkers als nevenactiviteit colleges verzorgen aan het hoger onderwijs. In 2024 hebben 12 Rekenkamermedewerkers regelmatig gedoceerd aan het hoger onderwijs. Daarnaast stimuleert de Algemene Rekenkamer medewerkers die willen promoveren aan een universiteit. Inmiddels zijn vier medewerkers ook als buitenpromovendus actief. Een aantal anderen verkent daartoe nog de mogelijkheden.
Audit en emotie
Aan de Algemene Rekenkamer zijn momenteel 35 gepromoveerden werkzaam. Een promovendus van de Universiteit Leiden hoopt haar bezigheden in 2025 bij de Rekenkamer af te ronden. Thema: hoe de doorwerking van het werk van rekenkamers te vergroten? Zij wordt onder meer door prof. Sjoerd Keulen begeleid. Dit project moet tot meer onderzoek leiden naar de taal die rekenkamers gebruiken en hoe bijvoorbeeld rijksambtenaren op ministeries daarmee beter om kunnen gaan. Bijzonder hoogleraar Keulen sprak over dit thema in juni 2024 in zijn oratie aan de Universiteit Leiden aan de leerstoel die de Rekenkamer voor 5 jaar financiert. “Audit lijkt misschien emotieloos, maar dat is niet zo. Dus houd ook oog voor de emotie van de ander die een rekenkamerrapport voorgeschoteld krijgt”, aldus Keulen toen.
Te verwachten in 2025
Ook in 2025 zal de Algemene Rekenkamer 30 stagiairs uitnodigen en worden groepen studenten ontvangen. Op 27 februari wordt voor de derde maal de Scriptieprijs door de Algemene Rekenkamer uitgereikt. Ditmaal zijn uit 15 inzendingen 3 studenten genomineerd: Christel van de Wal (Open Universiteit), Eva Schreuder (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Tijn Voerman (Erasmus School of Economics).
Nieuwe visiting scholar-posities worden opengesteld, bijvoorbeeld voor data-analisten, operational en IT-auditors en juristen. Voor het najaar staat het tweede Audit- en Evaluatorenfestival gepland. Ook worden weer bijeenkomsten met de Auditdienst Rijk voor performance auditoren en innovatieve methoden georganiseerd.