Peer review van de Algemene Rekenkamer

Het college van de Algemene Rekenkamer heeft besloten de aanbevelingen waar mogelijk snel om te zetten in werkafspraken.
Uitgangspunt voor de Rekenkamer is waar mogelijk te voldoen aan de internationale kwaliteitsstandaarden voor rekenkamers (ISSAIs). In reactie op het reviewrapport schrijft het college: ‘We zijn blij met de hoofdconclusie dat bij de Algemene Rekenkamer – mede dankzij een breed mandaat, zeer bekwame medewerkers, een goed functionerende organisatie en een cultuur van innovatie - de basiselementen aanwezig zijn voor audits van hoge kwaliteit. Het rapport biedt ons waardevolle observaties en bevindingen, die ons helpen ons werk te verbeteren.’

Werkwijze en producten in review getoetst

De 3 rekenkamers hebben tussen oktober 2019 en najaar 2020 de werkwijzen en producten van de Algemene Rekenkamer getoetst aan internationale maatstaven. De focus heeft gelegen op hoe de selectie van onderzoeksobjecten tot stand komt en wat de kwaliteit is van de financiële publieke controle en de doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken.

De internationale reviewers bevelen onder meer aan meer financiële controlewerkzaamheden en risicoanalyses uit te voeren, vanwege de onafhankelijke positie van de Algemene Rekenkamer en de wettelijke taak te oordelen over de jaarverslagen van ministers en de rijksrekening. Dat oordelen gebeurt jaarlijks in het verantwoordingsonderzoek. Het parlement heeft deze oordelen nodig om decharge te verlenen aan de ministers.
In reactie op deze aanbeveling van de 3 rekenkamers kondigt de Algemene Rekenkamer aan hierover overleg te voeren met de wetgever. Het Nederlandse bestel voor controle op de financiële verantwoordingsinformatie van het Rijk is anders ingericht dan in andere landen.

Versterken positie in vernieuwde strategie

In het rapport van de reviewende rekenkamers wordt de kwaliteit van de onderzoekers van de Algemene Rekenkamer en hun data-analyses geloofd, net als de onpartijdige toonzetting en het gebruik van grafische illustraties in Rekenkamerrapporten. Innovatieve onderzoeksmethoden worden positief beoordeeld.
Veel aanbevelingen van de reviewers zijn gericht op verdere versterking van de onderzoeken en positie van de Rekenkamer. Enkele daarvan heeft de Algemene Rekenkamer direct betrokken in de nieuwe strategie voor de jaren 2021-2015, Vertrouwen in verantwoording getiteld. Die is gelijktijdig met het reviewrapport openbaar gemaakt.

Wat gebeurt er met de aanbevelingen?

De aanbevelingen die de ‘peers’ in dit rapport doen zijn in een reactie van het college van de Algemene Rekenkamer becommentarieerd. Zij vinden een gewillig oor. De aanbevelingen zijn, waar relevant, ook betrokken in de nieuwe strategie voor de jaren 2021-2025 van de Algemene Rekenkamer.

Welke methoden zijn gehanteerd?

De reviewers van de rekenkamers van Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Canada hebben interne documenten bestudeerd, tientallen betrokkenen van binnen en buiten de Rekenkamer gesproken en 9 door hen geselecteerde onderzoeksrapporten beoordeeld.

Waarom is er een review uitgevoerd?

Nationale rekenkamers hebben een wettelijk vastgelegde onafhankelijke positie. De internationaal geaccepteerde methode om de kwaliteit van rekenkamers te toetsen is door dit te laten doen door collega-instituten. De resultaten gebruikt de Algemene Rekenkamer om haar werk verder te verbeteren.

Stand van zaken

Het rapport van deze peer review is op 25 januari 2021 door de Algemene Rekenkamer gepubliceerd op haar website (ook in de originele Engelstalige versie). Het rapport is met een bijhorende brief ook aan de Tweede Kamer gestuurd. Deze brief staat ook op de website.