Besluitvorming aanschaf JSF

Besluitvorming door kabinet

In beginsel beslist de minister van Defensie over aankopen van defensiematerieel.

Bij de besluitvorming zijn verschillende andere ministers ook direct betrokken. Hoewel elk ministerie een eigen rol heeft, sturen de ministers vaak gezamenlijk brieven naar de Tweede Kamer.

• Minister van Defensie
  De minister van Defensie wil de jachtvliegtuigen vervangen en bepaalt welk toestel de beste koop is, gelet op de taken van de krijgsmacht. De aankoop van nieuwe jachtvliegtuigen betaalt de minister van Defensie uit de eigen begroting.
• Minister van Economische Zaken
  De minister van Economische Zaken (EZ) zorgt, vanuit zijn verantwoordelijkheid voor de Nederlandse economie, voor het zoveel mogelijk inschakelen van de Nederlandse luchtvaartindustrie in het JSF-programma.
• Minister van Financiën
  De minister van Financiën bewaakt de financiële kant. Het ministerie zorgt er bijvoorbeeld voor dat het Rijk geen onverantwoorde financiële risico’s loopt. Het ministerie is ook betrokken geweest bij de afspraken in de nota in het belang van Nederland over het financieel kader voor de aanschaf van de JSF.
  De minister van Financiën is verder ook betrokken bij de afspraken die de Staat heeft gemaakt met de Nederlandse luchtvaartindustrie, over het afdragen van een deel van de JSF-omzet. 
• Ministerie van Buitenlandse Zaken
  Het ministerie van Buitenlandse Zaken gaat over de Internationale Veiligheidsstrategie. Die vormt een belangrijk uitgangspunt voor de behoefte aan nieuwe wapensystemen.

Rol van het parlement

Het parlement heeft een rol in de besluitvorming over de JSF, omdat het parlement het kabinet controleert en het kabinet politieke steun nodig heeft voor haar beleid. Om deze rol goed uit te kunnen voeren, moet het parlement goed worden geïnformeerd. Belangrijk is hierbij de Regeling grote projecten van de Tweede Kamer. De Tweede Kamer wees het JSF-project aan als 'groot project' en dus is deze regeling van toepassing. Dat betekent dat de minister de Kamer regelmatig moet informeren in voortgangsrapportages.

Defensie Materieel Proces

De besluitvorming bij het Ministerie van Defensie verloopt langs de lijnen van het Defensie Materieel Proces (DMP). Het DMP is ook belangrijk voor het informeren van het parlement.

Nota In het belang van Nederland

Het besluit van het kabinet tot aanschaf van de JSF staat in de nota In het belang van Nederland uit 2013.

Rapport Lessen van de JSF

In maart 2019 publiceerde de Algemene Rekenkamer het rapport Lessen van de JSF – Grip krijgen op grote projecten voor aanschaf defensiematerieel over het besluitvormingsproces rond de JSF. De lessen zijn relevant voor komende aanschafprojecten. De belangrijkste mijlpalen in de besluitvorming over de JSF hebben we in een tijdlijn geplaatst.