Vredesverliezen
De minister van Defensie heeft in haar berekeningen van de inzetbaarheid van de JSF geen rekening gehouden met vredesverliezen. De Algemene Rekenkamer heeft hier kanttekeningen bij geplaatst.
De minister stelt dat in het aantal van 37 toestellen geen rekening is gehouden met vredesverliezen “omdat het onvoorspelbaar is wanneer en onder welke omstandigheden die zullen optreden”.
Echter, uit ons onderzoek bleek dat de minister al kon weten dat het JPO uitgaat van verlies van bijna 25% van de toestellen.
JPO heeft vredesverliezen berekend
Het JPO kwam op dit percentage op basis van de ontwerpspecificaties. Die gaan uit van 2 soorten vredesverliezen:
- als gevolg van 'kinderziektes' etc. in de toestellen: verlies van 4 van de 37 toestellen;
- als gevolg van menselijk falen of 'vredes-slijtage': extra verlies van 5 van de 37 toestellen.
De ontwerpspecificaties van de JSF gaan dus uit van een vredesverlies van 9 van de 37 toestellen gedurende de levensduur van de JSF. De meeste van deze verliezen worden verwacht in de eerste jaren van het gebruik van de JSF.
Verwachting: van 37 JSF-toestellen gaan in 30 jaar 9 toestellen verloren door vredesverliezen
Ter vergelijking: van de 213 F-16-toestellen die Nederland heeft aangeschaft, zijn 39 toestellen verloren gegaan, waarvan 21 in de eerste 7 jaar van ingebruikneming (stand per 31-12-2014).
Duidelijkheid nodig over consequenties vredesverliezen
Nu de minister ervan uitgaat dat Nederland altijd 4 van de 37 JSF-toestellen kan inzetten, wijzen wij erop dat elk verlies de inzetbaarheid meteen beïnvloedt. We vinden dat de minister duidelijk moet zijn over de beperkte keuzemogelijkheden en over de nu al te voorziene financiële gevolgen van vredesverliezen.