Afdrachten

Oorspronkelijke afspraak 2002

In 2002 spraken de Staat en de Nederlandse industrie in de Medefinancieringsovereenkomst af dat de industrie 3,5% van haar omzet uit JSF-contracten zou afdragen De bedrijven betalen de Staat jaarlijks een afdrachtpercentage: een percentage van de omzet over opdrachten voor JSF-productie en –onderhoud. De omzet van opdrachten voor JSF-ontwikkelwerk is vrijgesteld van afdrachten. In 2008 betaalden de bedrijven voor het eerst hun JSF-afdracht.

2010: Aanpassing afspraak door rechtszaak

Toen de industrie in 2008 Deen rechtszaak was begonnen om de afdrachtspercentages veranderd te krijgen, hebben de Staat en de industrie in 2010 nieuwe afspraken gemaakt. Afgesproken is dat de industrie voortaan 2% van de JSF-productieomzet afdraagt. Een lager percentage dus, maar de afdrachtplicht ging voortaan ook gelden voor omzet door productie van reservedelen en onderhoud van toestellen voor de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht. Verder werd overeengekomen dat het percentage van 2% zou oplopen naar 2,7% voor de omzet in 2018, 3,4% voor omzet in 2019 en vanaf 2020 4,1% van de omzet. Dit zou gelden voor de periode 2008 tot en met 31 december 2052.

Nieuwe afspraak 2015

De Nederlandse industrie gaf eind 2014 aan dat dit oplopende percentage de concurrentiepositie bij het verwerven van opdrachten schaadt. Om aan deze bezwaren tegemoet te komen, hebben de Staat en het bedrijfsleven weer nieuwe afspraken gemaakt:

• het afgesproken bedrag dat aan de Staat moet worden afgedragen blijft € 105 miljoen (prijspeil 2001, netto contante waarde);
• het afdrachtpercentage wordt niet verhoogd maar blijft gehandhaafd op 2%;
• de omzet waarvoor de afdrachtplicht geldt wordt aangepast. Niet alleen de omzet voor productie en onderhoud telt mee, maar ook alle omzet voor werk dat valt onder de noemer 'instandhouding van de F-35'. Dat was eerder beperkt tot de productie van reservedelen en onderhoud van toestellen voor de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht.

Dit betekent dat de betaling van €105 miljoen over een langere periode wordt uitgespreid en pas eindigt in 2062.

Maximale afdracht

In 2020 en in 2030 bekijkt de Staat opnieuw of er voldoende afdrachten zijn ontvangen om het percentage te kunnen verlagen. De industrie hoeft immers maximaal € 105 miljoen (netto contante waarde, prijspeil 2001) af te dragen aan de Staat.

Berekening afdracht

In 2002 had de Staat in een business case berekend wat de meerkosten waren van deelname als partner in de JSF. Toen deed de Staat alleen nog maar mee aan de SDD-fase. Uitgaande van een investering van $ 800 miljoen en voordelen in de vorm van royalty’s en kortingen op de aankoop van de JSF berekende men de meerkosten voor de Staat op € 157 miljoen.

Meerkosten

Door Defensie te dragen	€ 26 miljoen
Door Economische Zaken te dragen	€ 26 miljoen
Door bedrijfsleven te compenseren in afdrachten	€ 105 miljoen

In de business case was er nog van uitgegaan dat Nederland 85 JSF-toestellen zou aanschaffen. Dat werden er uiteindelijk veel minder (besluit 2013: 37 stuks). Ook was nog niet bekend dat Nederland ook geld zou investeren in de volgende fasen van het JSF-programma.

In de business case is uitgegaan van de netto contante waarde. Dit begrip is uitgelegd in deze themasite. Het maakt dat industrie méér dan € 105 miljoen moet afdragen. Dat komt omdat de afdrachten in kleine beetjes binnenkomen bij de Staat.

De bedragen zijn berekend in prijspeil 2001. Dit begrip is uitgelegd in deze themasite.  De ministeries en de industrie moeten de bedragen nog omrekenen naar huidige prijspeilen. De bedragen worden daarmee hoger. Bijvoorbeeld: € 26 miljoen volgens prijspeil 2001 is € 41,4 miljoen volgens prijspeil 2010.

Stand afdrachten

In de voortgangsrapportages meldt de minister van Economische Zaken en Klimaat steeds de afdrachten die de industrie aan de Staat heeft betaald in het afgelopen jaar. De afdracht wordt berekend over de omzet in het jaar daarvoor. De omzet wordt gecontroleerd door de Auditdienst Rijk (ADR).