Resultaten téllen
De Nederlandse bijdrage aan toegang tot schoon drinkwater en sanitatie in ontwikkelingslanden
Tussen 2016 en 2022 heeft de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking ongeveer € 670 miljoen uitgegeven aan toegang tot schoon drinkwater en sanitair voor mensen in ontwikkelingslanden. Het doel is dat in 2030 30 miljoen mensen schoon drinkwater hebben, en 50 miljoen mensen sanitair. Dat gebeurt in het kader van de afspraken over Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) met de Verenigde Naties.
| Wat gaat er goed? | Wat kan beter? |
|---|---|
|
|
Hoe ziet het beleid eruit?
De minister heeft zijn beleid tot 2030 uitgewerkt in de zogenaamde WASH-strategie. Het beleid wordt ter plaatse uitgevoerd door niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) en multilaterale organisaties, zoals UNICEF. Het is goed dat het beleid voor langere termijn is vastgelegd, en dat de doelstellingen SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) zijn gemaakt. Naast concrete voorzieningen voor drinkwater en sanitair worden er ook projecten uitgevoerd die verder strekken. Bijvoorbeeld door kennis te delen met waterbedrijven, met als doel het water- en sanitairsysteem van een geheel land te versterken. Of door marktvorming op dit gebied te stimuleren.
Wat zagen wij in ons onderzoek?
De minister houdt de voortgang bij aan de hand van informatie van de uitvoerders van de projecten en is daarvan dus afhankelijk. Uit onderzoek van de Rekenkamer blijkt dat uitvoerders niet altijd op dezelfde manier tellen hoeveel mensen zijn bereikt met een project en dat er soms dubbel wordt geteld. Ook komt het voor dat uitvoerders mooie resultaten hebben behaald, maar dat deze niet vertaald kunnen worden naar de doelstelling.
De minister wil alleen fysieke aansluitingen zoals een toilet en kraan tellen. Toch worden soms ook andere voorzieningen meegeteld en er is geen controle.
De minister stelt daarnaast dat alle nieuw aangelegde voorzieningen voor drinkwater of sanitair minstens 15 jaar moeten meegaan. Dat betekent onderhoud. Het is echter onduidelijk wat de minister op dit gebied verwacht van de uitvoerders. Wie controleert of een wc of kraan nog steeds werkt? Wie onderneemt actie als het niet zo is? Het blijkt over het algemeen juridisch onmogelijk te zijn om dit op te leggen aan de uitvoerders van projecten. Het is daardoor vaak onduidelijk of een eerder aangelegde voorziening nog steeds werkt.
Podcast
Luister naar het onderzoeksrapport Resultaten téllen
Wat was het doel van ons onderzoek?
Het onderzoek ging met name over de vraag of het beeld dat de minister geeft in zijn beleidsverantwoording een goede afspiegeling is van de realiteit ter plaatse. We zijn daarvoor ook fysiek naar een aantal ontwikkelingslanden gegaan om onderzoek te doen naar de activiteiten die de minister voor BHOS financiert.
Heeft u feedback over dit onderzoek?
Wij heten alle feedback op onze onderzoeken van harte welkom. Wat vindt u van dit rapport? Heeft u er vragen over of heeft u behoefte aan nadere uitleg? Mail ons dan op feedback@rekenkamer.nl. We nemen alle e-mails in overweging en zullen ze met zorg behandelen.
Bijlagen
-
Aanleg voorzieningen drinkwater en sanitair in ontwikkelingslanden op schema, maar cijfers zijn onzeker
Veel mooie projecten, maar tellen resultaten gaat niet altijd goed Tussen 2016 en 2022 heeft de minister van Buitenlandse Handel ...
-
Reactie van de minister voor BHOS op het rapport Resultaten téllen