Resultaten verantwoordingsonderzoek 2020 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Onze conclusies

De minister van BZK staat voor niet te onderschatten opgaves, maatschappelijke problemen zoals de versterking van woningen in het aardbevingsgebied en diepgaande departementale problematiek in de bedrijfsvoering als wel rijksbrede opgaves. Wij bevelen de minister van BZK aan om voor de uitvoering van de versterkingsoperatie in Groningen geen nieuwe beleidswijzigingen door te voeren en de uitvoerders de ruimte te geven voor uitvoering. Daarnaast kan zij bij de coördinatie en uitvoering van de rijksbrede bedrijfsvoering meer gebruikmaken van haar doorzettingsmacht door voor andere ministers duidelijke kaders te stellen voor een effectieve en efficiënte rijksbrede bedrijfsvoering. Verder kunnen problemen in de eigen bedrijfsvoering van het Ministerie van BZK voortvarender worden aangepakt.

Tijd voor versterkingsoperatie aardbevingsgebied Groningen

Daar waar de minister van EZK verantwoordelijk is voor de schadeafhandeling, is de minister van BZK verantwoordelijk voor onder andere de versterkingsoperatie in Groningen. Voor het oplossen van de problemen in het aardbevingsgebied in Groningen vinden we continuïteit en stabiliteit voor inwoners van Groningen zeer van belang. Zeker na de diverse aanpassingen in het beleid de afgelopen jaren is er ruimte, tijd en voorspelbaarheid voor de uitvoering nodig. Daarnaast moet de relatie tussen kosten en resultaten van de herstel- en versterkingsoperatie beter in beeld worden gebracht door de minister. De minister van BZK kan vanuit het oogpunt van doelmatigheid opties verkennen zoals bijvoorbeeld een afkoopregeling tussen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en het Rijk.

Doorzettingsmacht gebruiken bij rijksbrede bedrijfsvoering

De minister van BZK coördineert de rijksbrede bedrijfsvoering. Ze kan haar doorzettingsmacht gebruiken naar andere ministers conform de verantwoordelijkheden die vastgelegd zijn in het ‘Coördinatiebesluit organisatie, bedrijfsvoering en informatiesystemen rijksdienst’ (BZK, 2018a). Daar horen andere ministers ruimte voor te geven, op basis van diezelfde regels. Een goede ontwikkeling in 2020 is het nieuwe ‘Besluit CIO-stelsel’, waarin de rolverdeling tussen de minister van BZK en andere ministers verder is geconcretiseerd (BZK, 2021a). Noemenswaardig is ook het digitaal thuiswerken dat mede door de minister van BZK in 2020 zeer voortvarend is geïmplementeerd en gefaciliteerd. De minister van BZK moet de rijksbrede bedrijfsvoering net zo oppakken als de minister van Financiën dat doet voor rijksbrede financiën.

Voortvarendheid nodig bij eigen bedrijfsvoering

Voor de bedrijfsvoering op het Ministerie van BZK en bij agentschappen moet de minister van BZK voortvarender optreden bij het oplossen van de problemen die onder onvolkomenheden en aandachtspunten liggen. Veel van die problemen bestaan al enkele jaren. Daarnaast constateren we nieuwe problemen, bijvoorbeeld voor de informatievoorziening over specifieke uitkeringen, coördinatie SiSa-controle, inkoopbeheer Logius en bedrijfsvoering Nationaal Coördinator Groningen. We bevelen de minister aan om ervoor te zorgen dat de urgentie van geconstateerde problemen meer wordt ingezien bij de verantwoordelijke beleidsdirecties en de financiële functie binnen het departement te versterken.

Financieel oordeel