Focus op strategische voorraden

De rijksoverheid houdt geen strategische voorraad van gas en voedsel aan en boekt nog weinig vooruitgang met het aanwijzen van nationale reserves van grondwater. Van olie, medicijnen, medische hulpmiddelen en contant geld zijn er wel strategische voorraden.

Dat blijkt uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer.

De coronapandemie en de oorlog in de Oekraïne hebben laten zien dat bepaalde essentiële producten en grondstoffen schaars kunnen raken.

De Algemene Rekenkamer heeft in kaart gebracht welke buffers en welke strategische voorraden

Worden aangehouden door de rijksoverheid.  Is er wel genoeg drinkwater in het geval van een crisis?

Of medicijnen. Maar ook liggen er crisisplannen klaar voor het geval de nood aan de man is.

Het ministerie van Economische zaken verwacht dat er een tekort aan olie en olieproducten zoals diesel kan ontstaan door de aanstaande sancties tegen Rusland. Het aanspreken van de strategische olievoorraad biedt alleen voor een korte periode soelaas. Een tekort aan diesel kan grote gevolgen hebben voor cruciale onderdelen van de economie, denk aan het transport en de logistieksector of de landbouw.

De gasvoorraad die Nederland momenteel heeft, is volgens het ministerie een operationele voorraad. Er zijn geen plannen om een strategische gasvoorraad die achter de hand gehouden kan worden.   

Het ministerie van LNV kiest ervoor om geen strategische voedselvoorraad aan te houden.
 Toch zijn situaties zoals droogte of overstromingen mogelijk waardoor Nederland zelf nog maar moeilijk voedsel kan produceren. Plannen voor voedselzekerheid en voedseldistributie zijn in de maak, maar nog niet klaar. Ook is nog veel onduidelijk over de eerste dagen voedselnoodhulp tijdens een crisis.

Drinkwaterbedrijven zijn voorbereid in geval van nood en kunnen drinkwater leveren. Ook provincies hebben reserves. De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft daarnaast al jaren het doel om grondwaterreserves aan te wijzen. De Rekenkamer stelt vast dat hiermee nog maar weinig vooruitgang is geboekt.

De minister van VWS laat diverse voorraden medicijnen en medische producten aanhouden, deels operationeel deels strategisch. Zo moeten handelaren in receptgeneesmiddelen een voorraad van 10 weken gaan aanhouden. Het is nog wel de vraag, hoe dit kan worden gecontroleerd.

Ook contant geld is voorhanden. De Nederlandse Bank houdt een strategische voorraad aan. Omdat we steeds meer met pinpas of digitaal betalen, bieden banken minder mogelijkheden om aan contant geld te komen. Dit kan een risico zijn in geval van nood.