Resultaten verantwoordingsonderzoek 2015 bij het Ministerie van Economische Zaken en Diergezondheidsfonds

Onze conclusies

Het Ministerie van EZ heeft de bedrijfsvoering grotendeels op orde. Het kerndepartement kent evenals vorig jaar geen onvolkomenheden. De grote uitvoerende diensten RVO.nl en NVWA hebben stappen gezet om de bedrijfsvoering te verbeteren. Dit leidt in 2015 tot opheffing van de gesignaleerde onvolkomenheden bij RVO.nl, maar nog niet bij de NVWA.

Verbetering in bedrijfsvoering RVO.nl

RVO.nl is in 2014 ontstaan door een fusie van Agentschap NL en de Dienst Regelingen. RVO.nl heeft in 2015 veel aandacht besteed aan het inrichten van de nieuwe organisatie en het op orde brengen van de bedrijfsvoering. Deze inspanning heeft mede geleid tot opheffing van de vorig jaar gesignaleerde onvolkomenheden in het inkoopproces en de jaarafsluiting.

Doelmatigheid fusie RVO.nl beperkt onderbouwd

De minister van EZ verwachtte dat de fusie zou leiden tot een meer efficiënte taakuitvoering. Deze verwachting is voorafgaand aan de fusie beperkt onderbouwd. De verhouding tussen de benodigde investeringen en de verwachte voordelen, en de kritische randvoorwaarden om de fusie te doen slagen, zijn door het ministerie niet vastgelegd.

Het Ministerie van Financiën heeft de fusieplannen in 2013 beoordeeld en goedgekeurd. De toetsing van de verwachte doelmatigheidswinst was beperkt. De beoordeling richtte zich niet op de vraag in hoeverre de verwachte doelmatigheidswinst was onderbouwd en wat de benodigde investeringen en efficiëntievoordelen waren.

Geen zicht op ontwikkeling doelmatigheid RVO.nl ná de fusie

Of de verwachte doelmatigheidswinst naderhand feitelijk is gerealiseerd, blijft vooralsnog onduidelijk. RVO.nl kan dat zelf nog niet aangeven. Het verkrijgen van inzicht in de RVO.nl-brede doelmatigheid wordt bemoeilijkt door de omvang en diversiteit van het takenpakket van de organisatie en door wijzigingen in het takenpakket en de organisatiestructuur die na de fusie hebben plaatsgevonden. Daarnaast speelt mee dat RVO.nl aandacht heeft moeten besteden aan het inrichten van de nieuwe organisatie en het oplossen van problemen in de bedrijfsvoering. Dit beperkte de beschikbare capaciteit voor het meten en sturen van de doelmatigheid. RVO.nl is wel bezig om in de toekomst de eigen efficiëntie te vergroten, met name door te investeren in digitalisering. Het is echter onduidelijk hoe deze investeringsplannen zich op korte termijn verhouden tot de taakstellingen die het Ministerie van EZ aan RVO.nl oplegt om het agentschap te prikkelen tot efficiënter werken.

Wij doen het parlement en de minister van EZ in hoofdstuk 4 een aantal aanbevelingen naar aanleiding van deze conclusies.

Inkoopbeheer NVWA niet op orde

De NVWA had in 2015 problemen in de bedrijfsvoering, problemen die al langer spelen. In 2013 publiceerden wij een rapport, waarin wij vaststelden dat de fusie van inspecties van het Ministerie van EZ waaruit de NVWA in 2012 is voortgekomen, niet was onderbouwd en vooralsnog niet leidde tot kostenbesparingen. We merken het inkoopbeheer bij de NVWA voor het tweede jaar op rij aan als een onvolkomenheid.
De NVWA heeft een nieuwe werkwijze vastgesteld om de geconstateerde problemen aan te pakken, maar deze zal naar verwachting pas vanaf 2016 effect sorteren. In hoofdstuk 4 doen wij de minister van EZ een tweetal aanbevelingen naar aanleiding van deze bevindingen.

In het rapport werken we  bovenstaande conclusies werken wij verder uit:

• Beleidsresultaten: hierin vindt u de conclusies van ons onderzoek naar de totstandkoming van de beleidsinformatie.
• Bedrijfsvoering: wij hebben oordelen over de bedrijfsvoering van het ministerie en de totstandkoming van bedrijfsvoeringsinformatie in het jaarverslag. We gaan daarbij in op het inkoopbeheer bij de NVWA en op onze bevindingen over de fusie en het inzicht in efficiëntie bij RVO.nl. Het totale aantal onvolkomenheden in de bedrijfsvoering is afgenomen van 3 naar 1.
• Financiële informatie: Wij zijn van oordeel dat de financiële informatie rechtmatig en getrouw is met uitzondering van 1 tolerantieoverschrijding bij EZ en 1 tolerantieoverschrijding bij het DGF.
• Reactie van de minister en nawoord Algemene Rekenkamer: hierin vatten wij de reactie samen die wij op 25 april 2016 ontvingen van de minister van EZ. De minister is verheugd dat de inspanningen van zijn departement hebben geleid tot het oplossen van 2 van de 3 vorig jaar geconstateerde onvolkomenheden. Hij gaat in op een aantal van onze constateringen.