Verslag van werkzaamheden 2023
Ons inzicht in publiek geld en prestaties van de overheid
2023 was een jaar met een aantal veranderingen voor de Algemene Rekenkamer. Zo werd Pieter Duisenberg benoemd tot president en bericht de organisatie voor het eerst over het aantal gerubriceerde publicaties waarin we onder meer rapporteren over ons onderzoek naar de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Het jaar van de Rekenkamer is samengevat in het Verslag van werkzaamheden 2023, dat vandaag verschijnt.
In deze video van de Algemene Rekenkamer wordt uitleg gegeven over wat er in het Verslag van Werkzaamheden staat en wat dit betekent voor Nederland.
PIETER DUISENBERG, president Algemene Rekenkamer: 'Vandaag publiceert de Algemene Rekenkamer haar jaarverslag. Hiermee leggen wij zelf verantwoording af aan de Tweede Kamer voor onze werkzaamheden en uitgaven in 2023. Het moment van verantwoording is belangrijk. Als Algemene Rekenkamer bieden we jou inzicht in de uitgaven en effecten van overheidsbeleid. Maar ook in het effect van ons werk. Wij kijken nu terug om te verantwoorden wat we hebben onderzocht en uitgegeven in 2023 en wat we daarmee hebben bereikt voor Nederland.'
AARD-JAN SEPPENWOOLDE, projectleider: 'Een betrouwbare digitale identiteit is onmisbaar voor onze maatschappij. Maar zijn we klaar voor nieuwe vormen van identificatie naast DigiD? We hebben in 2023 onderzocht wat er allemaal bij een veilige digitale identiteit komt kijken en wat dit kost. Dit onderzoek geeft niet alleen de Nederlandse overheid houvast, het helpt ook rekenkamers in andere landen. Het laat namelijk zien hoe je een systeem als DigiD beter kunt beoordelen.'
EMMY BERGSMA, onderzoeker: 'Ons werk leggen we altijd vast in een onderzoeksrapport. Maar we zoek ook naar nieuwe manieren om die woorden tot leven te wekken. Zoals met het bordspel Voorbij de Dijk. Hiermee moet je letterlijk in actie komen om Nederland te beschermen tegen overstromingen. Dit bordspel heeft de impact van ons onderzoek flink vergroot, omdat beleidsmakers, experts en beslissers de bevindingen zelf ervaren.'
MAX VERHOEVEN, onderzoeker: 'We hebben ook de betalingsregelingen van de drie grote publieke dienstverleners onderzocht. Wat blijkt? De overheid vergroot soms onbedoeld het schuldenprobleem van sommige burgers in plaats van het op te lossen. Na ons onderzoek hebben deze dienstverleners niet alleen hun communicatie-uitingen verbeterd, maar heeft de minister ook de incassorichtlijnen van de overheid aangepast. Op die manier helpen we, indirect, de betalingsregelingen van alle publieke dienstverleners te verbeteren.'
PIETER: 'Met dit Verslag van Werkzaamheden bieden we jou beter inzicht in ons werk en in de effecten van ons onderzoek. Wil je meer lezen over onze onderzoeken en onze bijdrage aan een beter functionerende en presterende Rijksoverheid? Lees dan hier ons Verslag van Werkzaamheden over 2023.'
(ZACHTER WORDENDE MUZIEK GEVOLGD DOOR BELLETJE)
In beeld: www.algemenerekenkamer.nl. Logo Algemene Rekenkamer.
In het Verslag van werkzaamheden staat een overzicht van alle publicaties en een toelichting op enkele publicaties en andere activiteiten. Zo is er te zien dat er in het vorige jaar 59 publicaties uitgebracht zijn, waarvan 34 onderzoeksrapporten. Dat zijn evenveel publicaties als in 2022. Er verschenen 7 doelmatigheidsonderzoeken en 3 focusonderzoeken die inzicht geven in de resultaten van publiek geld.
Geheimhouding nodig, geheimzinnigheid niet
Eén van onze gerubriceerde rapporten ging over de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. De titel of het onderwerp van dat rapport kan om veiligheidsredenen niet worden gepubliceerd, maar het feit dat dat onderzoek genoemd wordt, is een stap naar meer transparantie. In veel opzichten zijn de AIVD en MIVD immers niet anders dan andere onderdelen van het Rijk. Ook daar wordt overheidsgeld uitgegeven waarover verantwoording moet worden afgelegd.
Vanwege veiligheidsrisico's wordt ons onderzoek dat gerubriceerd is als 'Staatsgeheim' niet openbaar met de Tweede Kamer gedeeld, maar met de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten CIVD, ook wel ‘Commissie Stiekem’ genoemd. Bij gerubriceerd onderzoek is geheimhouding over de inhoud altijd nodig, maar geheimzinnigheid niet. Daarom betracht de Rekenkamer zoveel mogelijk openheid rondom het aantal gerubriceerde publicaties.
Overzicht van alle publicaties
Dit Verslag van werkzaamheden is het eerste onder leiding van de nieuwe president Pieter Duisenberg. De bestuurder en voormalig Kamerlid werd halverwege het jaar benoemd en blikt in het verslag terug op 2023. Hij licht daarnaast zijn visie voor de toekomst toe.