Extra geld nodig voor onderhoud dammen en stuwen
Parlement heeft geen inzicht in schuiven met budgetten door Rijkswaterstaat
De minister van Infrastructuur en Milieu heeft voor de komende jaren te weinig geraamd voor het onderhoud en de renovatie van de infrastructuur aan dammen, dijken, stuwen en stormvloedkeringen. Van de € 132 miljoen die extra nodig is, is een kwart niet gedekt voor de periode tot en met 2020 voor het zogenoemde hoofdwatersysteem, dat de hoeveelheid en kwaliteit van het water in goede banen leidt. Dit blijkt uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer.
In 2011 had de minister zelf vastgesteld dat er al extra budget nodig was, maar dat blijkt alsnog onvoldoende. Dit onderhoud kost het Rijk gemiddeld per jaar € 160 miljoen. Verder blijkt dat Rijkswaterstaat, als uitvoerder namens de minister, momenteel niet weet of er voldoende geld is. Terwijl er een budgettair tekort is, wordt tegelijkertijd omdat diverse onderhoudsprojecten goedkoper uitvallen een deel van de financiële middelen (nog) niet voor dit onderhoudsdoel benut. Ook het parlement ontbeert hierover informatie.
De rapportage Instandhouding hoofdwatersysteem van 15 december 2016 is een derde publicatie in een reeks van de Algemene Rekenkamer. Eerder werden de budgetten voor de instandhouding van de hoofdwegen (2014) en de hoofdvaarwegen (2015) onderzocht en ook toen bleek dat de onderhoudsbudgetten van de rijksoverheid te krap zijn.
Tekort is grotendeels op te vangen
De uitgaven aan het hoofdwatersysteem zullen komende jaren hoger uitvallen, vanwege prijsstijgingen, onderhoud aan extra infrastructuur en onvoorzien onderhoud bij de Oosterscheldekering.
De € 132 miljoen lijkt grotendeels via bestaande potjes opgevangen te kunnen worden, maar er resteert een financieringstekort van € 32 miljoen, volgens de Algemene Rekenkamer.
Ondanks verbeteringen heeft Rijkswaterstaat geen actueel financieel overzicht; de balanspost voor ‘nog uit te voeren werkzaamheden’ is cruciaal voor het inzicht, maar wordt niet standaard jaarlijks geanalyseerd. Mede hierdoor kan de minister de Kamer ook niet van actuele informatie voorzien. De Algemene Rekenkamer beveelt verbeteringen in de informatie en analyse van de financiële ontwikkelingen rond dit onderhoud aan infrastructuur aan, zodat ook het parlement periodiek kan worden geïnformeerd.
Reactie minister en nawoord Algemene Rekenkamer
De minister van IenM stelt in een reactie dat zij voldoende budget beschikbaar heeft in geval van ernstige risico’s. Verder heeft de minister maatregelen getroffen voor de periode tot 2030 en is een deel van het financieringstekort opgevangen in de ontwerpbegroting 2017 van IenM. Volgens de berekening van de minister resteert een tekort van € 18 miljoen. Dat hoeft volgens haar nu niet gedekt te worden. Dat zal druk zetten op komende aanbestedingen.
Met Rijkswaterstaat zijn al afspraken gemaakt over verbeterde informatie over de budgetontwikkelingen.
In haar nawoord meldt de Algemene Rekenkamer dat de balanspost nog niet voldoende aansluit bij de werkelijke staat van het onderhoud. Dat kan alleen als de project- en informatiesystemen van Rijkswaterstaat verder verbeteren. Pas dan kan het parlement tijdig en beter geïnformeerd worden.