Rapport bij het Jaarverslag 2012 van het Ministerie van VWS

Binnen de bedrijfsvoering van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zijn forse verbeteringen gerealiseerd.  De problemen in het subsidiebeheer, die al sinds 1999 bestonden, zijn in het afgelopen jaar grotendeels opgelost.

De minister van VWS kan de informatie over de uitgaven aan de zorg verder verbeteren. Volgens de Algemene Rekenkamer ontvangt de Tweede Kamer geen actuele en eenduidige informatie. Ook geeft de minister van Volksgezondheid, welzijn en Sport (VWS) in het Financieel Beeld Zorg nog niet voldoende toelichting op mee- en tegenvallers en de effecten van besparingsmaatregelen.
Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in het Rapport bij het Jaarverslag 2012 Volksgezondheid, Welzijn en Sport dat op 15 mei 2013 verschijnt.

De verbetering van de bedrijfsvoering kreeg in 2012 veel aandacht op het ministerie van VWS. De problemen in het subsidiebeheer zijn aangepakt, al ziet de Algemene Rekenkamer nog ruimte voor verdere verbetering. Ook kan het inkoopbeheer nog verder verbeterd worden.

Blijvende aandacht nodig voor beheersing zorguitgaven

De zorguitgaven zijn jaarlijks hoger dan wat is begroot in het BKZ. In 2012 was sprake van een overschrijding van €0,9 miljard. De Algemene Rekenkamer waardeert de inspanningen van de Minister van VWS om het inzicht in de uitgaven op een hoger plan te trekken: zij splitst de uitgaven dit jaar uit per zorgsector. Een verdere verbetering, zoals het gebruik van actuele gegevens en uitgebreidere toelichting op mee- en tegenvallers, kan de minister meer en beter inzicht in de consequenties van beleidswijzigingen geven. Deze informatie helpt ook in het tijdig kunnen bijsturen om zo toekomstige tekorten te voorkomen.

Financiële risico’s bij verzorgings- en verpleeghuizen niet inzichtelijk

Zorginstellingen zoals verzorgings- en verpleeghuizen lopen in toenemende mate financiële risico’s. Instellingen en minister hebben op dit moment geen volledig beeld van de hoogte van deze risico’s. De verzorgings- en verpleeghuizen zijn zelf verantwoordelijk voor hun financiële situatie, maar de minister van VWS is verantwoordelijk voor de continuïteit van de zorg. Dat betekent dat zij zal moeten inspringen wanneer die continuïteit in gevaar komt.
Zorginstellingen ontvangen sinds begin 2012 geen vergoeding meer van het Ministerie voor leegstaand vastgoed. Niet duidelijk is hoeveel zorginstellingen geld voor een overgangsregeling kunnen ‘claimen’ bij het Ministerie van VWS en om hoeveel geld het gaat. Tegelijkertijd kan de per 1 januari 2013 ingevoerde gescheiden financiering van wonen en zorg voor bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen een daling van het aantal bewoners tot gevolg hebben, waardoor de leegstand toeneemt. De financiële gevolgen hiervan zijn nog niet bekend.

Informatie beleidsresultaten kan beter

De Algemene rekenkamer constateert in het rapport dat het moeilijk is om de minister aan te spreken op het al dan niet realiseren van beleidsresultaten. Niet altijd is duidelijk wat de minister precies wil bereiken met haar beleid. Bijvoorbeeld bij JeugdzorgPlus ontbreekt een concreet doel.

Reactie minister van VWS

De minister van VWS heeft gereageerd op het rapport van de Algemene Rekenkamer. Zij geeft aan dat zij de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer zal overnemen en de informatie over JeugdzorgPlus zal verbeteren.

Over het ministerie

In 2012 is in het Budgettair kader Zorg (BKZ) ongeveer € 65 miljard begroot aan zorguitgaven. Tien jaar geleden was dit nog € 38 miljard. Ondanks deze groei wordt het budget elk jaar overschreden, in 2012 met bijna € 0,9 miljard. Door vergrijzing, toename van het aantal chronisch zieken en technologische ontwikkelingen zal de vraag naar zorg in de toekomst verder toenemen. De minister van VWS is verantwoordelijk voor het beheersen van de uitgaven aan de gezondheidszorg.
Het Ministerie van VWS zelf gaf in 2012 bijna 19 miljard euro uit en er werken 4020 FTE aan personeel.