Aanpak mestvervuiling veehouderij

Vervolgonderzoek duurzaamheid veehouderij 2019

De Algemene Rekenkamer heeft onderzocht in hoeverre het in de afgelopen 5 jaar is gelukt om de veehouderij te verduurzamen en de vervuiling door mest aan te pakken. In dierlijke mest zit fosfaat en stikstof en te veel daarvan is slecht voor milieu en natuur. Het probleem blijkt hardnekkig. In de jaren 2015 – 2017 overschreed Nederland de normen hiervoor. Het onderzoek is een vervolg op eerdere onderzoeken. Ook in 2008 en 2013 brachten wij de stand van zaken in kaart.

Regels eerder oorzaak dan oplossing probleem

Het onderzoek wijst uit dat het overheidsbeleid in de afgelopen jaren op een te optimistisch scenario werd gebaseerd. Toen in 2015 de melkquota werden afgeschaft en melkveehouders zoveel melk mochten produceren als ze wilden, kozen kabinet en Kamer de lijn: groeien mag, zolang de veehouders de mest op eigen land uitrijden of naar de mestverwerking brengen. Daarbij werd erop vertrouwd dat dit mogelijk was binnen de Europese normen.
Toen die normen niet gehaald bleken te worden, is een ‘opeenstapeling van wet- en regelgeving’ ontstaan. Ook zijn regels voortdurend aangepast en uitgebreid. Dat resulteerde niet in grip op de vervuiling door mest. Integendeel, de opeenstapeling van regels is eerder de oorzaak van het probleem dan de oplossing.

Videospeler
00:00
00:00
00:00
Gebruik pijl omhoog/omlaag om het volume te verhogen/verlagen.

Wat zijn onze aanbevelingen?

We bevelen zowel de ministers van LNV en IenW als het parlement aan om het ‘patroon te doorbreken’ van steeds weer aanpassen van bestaande regels en invoeren van nieuwe regels.

  • Stel heldere normen vast en ga daar op handhaven.
  • Vereenvoudig de regels.
  • Verminder de regeldruk.

Stand van zaken

De minister van LNV onderschrijft dat de wet- en regelgeving rondom uitstoot en mest ingewikkeld is. Zij bezint zich daarom op het mestbeleid. De Algemene Rekenkamer beveelt aan om in het beleid rekening te houden met tegenvallende omstandigheden in de praktijk. Op die manier wordt een veiligheidsmarge ingebouwd en is de kans minder groot dat normen worden overschreden.
Het onderzoek is op 20 juni gepubliceerd en toegelicht aan de Tweede Kamer.