Resultaten verantwoordingsonderzoek 2019 Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

Onze conclusies

In 2019 hebben wij ons onderzoek van 2018 naar de internationale klimaatfinanciering geactualiseerd. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS) is onder meer beleidsmatig verantwoordelijk voor internationaal milieu- en klimaatbeleid.

Internationale klimaatuitgaven stijgen ook in 2019

Uit ons onderzoek blijkt dat de omvang van de internationale klimaatfinanciering van Nederland groeit, door de toename in gemobiliseerde private uitgaven. De totale klimaatfinanciering bedroeg in 2019 ruim € 1,4 miljard, en is daarmee hoger dan het berekende fair share (€ 1,25 miljard) voor 2020. Het ‘fair share’ is het Nederlandse aandeel in de $ 100 miljard-doelstelling (zie § 5.1).

Wij vinden het van belang voor een goede afweging van projecten om ook de hefboom (hoeveelheid publiek geld die is ingezet om het private deel te mobiliseren) mee te wegen, naast factoren als klimaatimpact, focusregio/-land of kwetsbaarheid van een bevolkingsgroep.

Ook kan de minister voor BHOS de informatievoorziening over de publieke klimaatuitgaven aan het parlement en het publiek verder verbeteren door het klimaatdashboard (zie § 5.4) extern beschikbaar te stellen, bijvoorbeeld in het OS-portaal (resultaten van ontwikkelingssamenwerking).

Onvolkomenheid in 2019 gehandhaafd

Sinds 2016 constateren wij een onvolkomenheid bij de uitvoering van de interne beheersmaatregelen van de overdrachtsuitgaven (subsidies, bijdragen, leningen en garanties). De onvolkomenheid bestaat uit 3 onderdelen: reviewbeleid, staatssteun en risicoanalyse. De eerste 2 onderdelen waren in 2018 al op orde en dat blijft in 2019 ongewijzigd. De risicoparagraaf was in 2018 in opzet goed, maar de risicoanalyse was van onvoldoende kwaliteit. In 2019 zien we dat nog geen significante verbetering van de vastlegging van de risicoanalyse en de maatregelen om deze risico’s te beperken heeft plaatsgevonden. Wij handhaven daarom de onvolkomenheid.

Exportkredietverzekering

In het verantwoordingsonderzoek 2019 van het Ministerie van Financiën is de exportkredietverzekering (ekv) onderzocht. Atradius Dutch State Business treedt in opdracht van en namens de Staat op als verzekeraar van exportkredieten. Zowel de minister van Financiën als de minister voor BHOS is beleidsverantwoordelijk voor de ekv. Zie verder ons verantwoordingsonderzoek 2019 van het Ministerie van Financiën.

Overzicht revolverende fondsen

In het Jaarverslag 2019 van BHOS staat voor het eerst een overzicht van de revolverende fondsen waar de minister voor BHOS verantwoordelijk voor is. De minister voor BHOS komt hiermee de toezegging na die zij deed in de nadere reactie op het rapport van de Algemene Rekenkamer Zicht op revolverende Fondsen (16 april 2019).

Verder in het rapport

In de volgende hoofdstukken werken we de conclusies verder uit:

• Hoofdstuk 2, ‘Feiten en cijfers’: hierin geven we een korte beschrijving van het werkterrein van de minister voor BHOS en de financiële omvang van het begrotingshoofdstuk waarover wij ons oordeel geven.
• Hoofdstuk 3, ‘Financiële informatie’: hierin geven wij ons oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2019 van BHOS. Wij hebben vastgesteld dat de financiële verantwoordingsinformatie op totaalniveau rechtmatig, betrouwbaar en ordelijk is. Op artikelniveau is ons oordeel dat de financiële verantwoordingsinformatie rechtmatig, betrouwbaar en ordelijk is. Wel hebben we fouten en onzekerheden gevonden die de tolerantiegrens van de afgerekende voorschotten overschrijden.
• Hoofdstuk 4, ‘Bedrijfsvoering’: hierin geven wij ons oordeel over de bedrijfsvoering van BHOS. In 2019 is er 1 onvolkomenheid geconstateerd. Dat is geen verandering ten opzichte van 2016, 2017 en 2018. In dit hoofdstuk staan naast de (opgeloste) onvolkomenheden ook de belangrijke risico’s en aandachtspunten ten aanzien van de bedrijfsvoering.
• Hoofdstuk 5, ‘Beleidsresultaten’: hierin bespreken wij de conclusies uit ons onderzoek actualisering internationale klimaatuitgaven. Ook geven wij ons oordeel over de totstandkoming van de informatie die in het Jaarverslag 2019 van BHOS is opgenomen over het gevoerde beleid.