Hoe en met wie werkt de Algemene Rekenkamer samen in de EU?
De Algemene Rekenkamer werkt op veel terreinen samen met de rekenkamers uit andere lidstaten van de Europese Unie (EU). Bijvoorbeeld door gezamenlijk onderzoek te doen, of door kennis uit te wisselen.
Contactcomité
De rekenkamers in de EU en de Europese Rekenkamer werken samen in het Contactcomité (CC). Dit platform bestaat uit 28 presidenten van rekenkamers (de rekenkamers van de 27 lidstaten en de Europese Rekenkamer) en is gericht op kennisuitwisseling en samenwerking bij thema’s die aan de EU gerelateerd zijn. Eén keer per jaar komen de presidenten van rekenkamers bijeen voor een Contactcomité bijeenkomst. Recente uitingen:
Op 17 mei 2021 bracht het Contactcomité een statement uit ter ondersteuning van de onafhankelijkheid van de rekenkamer van Cyprus.
Op 22 juli 2021 publiceerde het Contactcomité een rapport over onderzoeken door 11 EU-rekenkamers naar het overheidsoptreden in verband met COVID-19.
Vanwege de invasie van Rusland in Oekraïne publiceerde het Contact Comité op 11 maart 2022 een brief gericht aan de INTOSAI-leden (alle rekenkamers wereldwijd) in een oproep tot vrede en solidariteit met Oekraïne.
CC-werkgroepen en -netwerken
Binnen het CC functioneren verschillende werkgroepen/netwerken die op een bepaald thema kennis en ervaring delen, en soms ook gezamenlijk (en dus grensoverschrijdend) onderzoek verrichten. De kracht van dergelijk onderzoek is tweeledig: het maakt vergelijking tussen lidstaten mogelijk. Daarnaast hebben de resultaten van het onderzoek meer ‘gewicht’, met name als de resultaten ook in Brussel moeten doorwerken.
De Algemene Rekenkamer neemt deel aan twee van dergelijke werkgroepen/netwerken:
- Netwerk begrotingsbeleid (Fiscal Policy)
Naar aanleiding van de financieel-economische crises werd het voor Rekenkamers steeds belangrijker om oog te hebben voor begroten. Dit netwerk van 15 rekenkamers heeft in 2017 een gezamenlijk onderzoek gedaan naar de Opvolging van aanbevelingen door nationale overheden van aanbevelingen van Europese Commissie, OESO en IMF op het terrein van begrotingsbeleid. In onze brief aan de Tweede Kamer over EU-gerelateerde aandachtspunten hebben we aandacht besteed aan dit rapport. Op 20 oktober 2022 werd onder de vlag van deze werkgroep een gezamenlijk rapport van de rekenkamers van Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Portugal, Slowakije en Zweden gepubliceerd over de wijze waarop in deze landen wordt omgegaan met het middellange termijn begrotingskader. - BTW- werkgroep (Value Added Tax)
De bestrijding van BTW-fraude in de EU (niet afdragen van verschuldigde BTW) is het belangrijkste thema van de werkgroep. Hier wordt regelmatig onderzoek naar gedaan. De Algemene Rekenkamer publiceerde in 2018 een onderzoek naar BTW op grensoverschrijdende digitale diensten. Het Bundesrechnungshof (de rekenkamer van Duitsland), het Rekenhof van België en de Europese Rekenkamer hebben hierover in 2019 ook rapporten uitgebracht.
Naast samenwerking in de formele CC-werkgroepen en -netwerken vindt ook informele samenwerking en uitwisseling van kennis plaats, bijvoorbeeld over onderzoek van rekenkamers naar de Herstel- en veerkrachtfaciliteit.
Financiële verslaggeving in de publieke sector en EPSAS
De Algemene Rekenkamer heeft enkele jaren terug het initiatief genomen om jaarlijks een seminar te organiseren over financiële verslaggeving in de publieke sector. Hiermee vormen we een informeel netwerk voor kennisuitwisseling over dit thema. De systematiek die nationale overheden hanteren voor begroting- en verantwoording verschilt in de EU per lidstaat. Dit maakt de onderlinge vergelijking van lidstaten lastig en bemoeilijkt het goede zicht op de stand van zaken per lidstaat. De Europese Commissie werkt aan een gezamenlijke begrotings- en verantwoordingssystematiek; EPSAS.
Internationale samenwerking: EUROSAI en INTOSAI
De Europese rekenkamers werken ook samen in EUROSAI. Dit is een breder verband (momenteel 51) van de rekenkamers in heel Europa en onderscheidt zich van het Contactcomité doordat hier algemene (niet EU-gerelateerde) zaken aan de orde zijn. EUROSAI is één van de zeven regionale groepen van INTOSAI. INTOSAI staat voor International Organization of Supreme Audit Institutions en is het wereldwijde samenwerkingsverband van rekenkamers.