Betalingen van Nederland als koper van de JSF
Als koper van de van de JSF betaalt Nederland de koopprijs voor het toestel en voor dingen die erbij horen. Bijvoorbeeld onderdelen, trainingsmateriaal en gereedschappen. De prijs hiervoor wordt door het JPO aan Nederland in rekening gebracht.
Het Nederlandse aandeel in de facturen van de leveranciers is afhankelijk van de door Nederland gekozen toestelspecificaties. Hierdoor kan het percentage dat Nederland van een factuur moet betalen per item op de factuur verschillen.
Elk kopend land heeft eigen, specifieke eisen gesteld aan de JSF en de levering ervan. Zo hebben sommige landen bepaalde onderdelen wel, juist niet of in een andere vorm bedongen. Nederland en Noorwegen willen bijvoorbeeld dat de toestellen zijn voorzien van een remparachute voor landing op korte banen, terwijl andere landen dat niet nodig vinden.
De producenten produceren binnen één levering toestellen en onderdelen voor verschillende landen. De facturen hierover hebben betrekking op allerlei deelleveringen: (delen van) het vliegtuig, toolsets, initiële sets reserveonderdelen, initiële training en andere diensten of goederen.
| Factuur LM/P&W | Kostenverdeling |
|---|---|
| Items | Share % |
|
Item 1 |
NL: 3,762 US: 75,354 No: 5,487 Etc. |
| Item 2 Toestel onderdeel y |
NL: 2,985 US: 76,091 No: 4,729 Etc. |
| Item 3 Toestel onderdeel z |
NL: 1,831 US: 82,553 No: 1,954 Etc. |
| Etc. |
Het JPO stelt vast wat voor wie is en wie dus welk aandeel in de factuur van een bepaalde deellevering moet betalen. Dit kan per gefactureerd onderdeel verschillen. Voor elk item ontstaat zo een eigen kostenverdelingspercentage. Dat maakt de berekening van de kostenverdeling voor de JSF-kopers zo ingewikkeld.
Rapport Financiële processen JSF
In 2018 onderzocht de Algemene Rekenkamer in het rapport Financiële processen JSF of het JPO wel de correcte bedragen aan Nederland in rekening brengt.
Volgens het onderzoek liggen de grootste risico’s voor fouten in het bepalen van de bedragen die de kopers van de JSF moeten betalen. Dit is door de ingewikkeldheid van de berekening hiervan en omdat dit door het JPO deels handmatig wordt gedaan. Ook verloopt het betalingsproces anders dan bij betalingen als partner. Daarom komen hier meer fouten in voor.
De conclusie in het rapport is dat er in de VS fouten worden gemaakt in de kostenverdeling, maar dat de Nederlandse organisatie die fouten eruit weet te halen en kan corrigeren.
Het onderzoek toont ook aan dat het bij volgende internationale samenwerkingsprojecten belangrijk is de financiële processen en de verantwoording hierover onderling goed te regelen.