JSF exploitatie

Gebruik en instandhouding JSF

Het Ministerie van Defensie maakt kosten voor het gebruik en de 'instandhouding' van de JSF. Dat zijn de exploitatiekosten. Dit zijn bijvoorbeeld de kosten voor:

• brandstof voor de toestellen;
• opleidingen en dienstverbanden van piloten en onderhoudspersoneel;
• reserveonderdelen;
• stapsgewijze verbeteringen aan het toestel gedurende de levensduur.

Volgens het financieel kader mogen de totale exploitatiekosten niet hoger zijn dan € 270 miljoen per jaar. Deze grens wordt jaarlijks geïndexeerd naar het actuele prijspeil. In dit budget moet ook 10% vrij blijven als risicoreserve.

Risicoreserve

In het budget voor de exploitatie moet een risicoreserve van 10% vrij blijven.

Overheveling

In 2013 bleek dat het jaarlijks exploitatiebudget te klein was voor 37 toestellen. Van het investeringsbudget bleef echter voor dat aantal toestellen nog een aanzienlijk bedrag over. Er is daarom besloten om een deel van het investeringsbudget (€ 270 miljoen) over te hevelen naar het jaarlijkse exploitatiebudget. Verdeeld over 30 jaar verhoogt dit het  exploitatiebudget met € 9 miljoen per jaar.  Dat mag dus boven de grens van € 270 miljoen per jaar uitkomen (prijspeil 2013).

Jaarlijkse exploitatiekosten: verdeling 2016

De figuur toont in grote lijnen wat er komt kijken bij het gebruik van de JSF, en hoe de exploitatiekosten zijn verdeeld (de figuur geeft alleen een indicatie, geen exacte kosten).

Ramingen

In de periodieke voortgangsrapportages Vervanging F-16/Verwerving F-35 geeft de minister de actuele ramingen van deze kosten. In de voortgangsrapportage meldt de minister ook de al betaalde bedragen. Die kunnen hoger of lager uitvallen dan geraamd. Volgens het financieel kader mogen de totale exploitatiekosten niet hoger zijn dan € 270 miljoen per jaar (plus de overheveling uit het investeringsbudget).

In de Jaarrapportage 2013 wijzigde het Ministerie van Defensie de uitsplitsing van de exploitatiekosten. De uitsplitsing is sindsdien niet meer helemaal hetzelfde als in de ringgrafiek hiervoor. Zulke wijzigingen maken het niet eenvoudig om de ontwikkeling per kostenpost door de tijd te volgen.

Onzekerheid over exploitatie

Het JPO wil dat de producenten samen een wereldwijde onderhoudsorganisatie opzetten voor de JSF. Maar tot in 2018 bleef onduidelijk hoe dit er precies uit zal zien en wat de kosten hiervan zullen zijn. Ook hierdoor is nog veel in de raming onzeker.