Wijs verantwoordelijk minister aan voor bestrijding fraude met EU-subsidies

Algemene Rekenkamer positief over controle van Europese subsidies in Nederland

Nederland moet één minister verantwoordelijk maken voor de coördinatie van de bestrijding van fraude met subsidies uit Europese fondsen in eigen land. Ook moet er een nationale coördinerende instantie zijn voor deze fraudebestrijding.

Nederlandse autoriteiten hebben maatregelen getroffen om fraude met EU-fondsen te voorkomen, detecteren en terug te vorderen. Nederland heeft sinds 2014 in totaal twaalf meldingen over vermoedens van fraude gedaan met subsidies uit 2 van de 8 EU-fondsen. Maar de Nederlandse instanties die subsidies vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) verstrekken, hanteren een eigen werkwijze met als risico dat niet alle vermoedens van fraude bij de Europese Commissie worden gemeld, zo stelt de Algemene Rekenkamer vast.
Door de coördinatie van zowel de fraudebestrijding bij afdrachten aan de EU als de fraudebestrijding bij EU-fondsen bij één instantie onder te brengen, kunnen in Nederland efficiencyvoordelen worden behaald. De Nederlandse Douane coördineert nu de fraudebestrijding bij de afdrachten. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in het Rapport bij de Nationale Verklaring 2020, dat op 20 mei 2020 is gepubliceerd. De Europese Commissie verstrekt geen inzicht per EU-lidstaat hoe fraude met EU-gelden wordt bestreden.

Rechtmatige besteding

Verder oordeelt de Algemene Rekenkamer na onderzoek dat de conclusies in de Nationale Verklaring 2020, die de minister van Financiën namens het kabinet afgeeft, juist zijn. De beheer- en controlesystemen voor in Nederland bestede subsidies uit de EU-fondsen hebben voldoende gefunctioneerd. Deze EU-subsidies - het ging in de onderzochte periode over bijna € 1,2 miljard - zijn rechtmatig besteed en correct verantwoord. Met deze Europese subsidies zijn vooral projecten in de landbouw en plattelandsontwikkeling ondersteund, verder ook in de visserij, maritieme zaken, ten behoeve van de werkgelegenheid en de economische ontwikkeling, projecten in het kader van de migratie, van veiligheid en sociale activering van kwetsbare ouderen.
Nederland is een van de weinige EU-lidstaten waar het kabinet in het openbaar verantwoording aflegt over de besteding van EU-subsidies. Voor het 14e jaar op rij is de Nationale Verklaring afgegeven.
De minister van Financiën meldt in zijn stukken aan de Tweede Kamer niet welke resultaten en effecten in Nederland zijn geboekt dankzij de EU-subsidies.

Onderbesteding

Nog lang niet al het beschikbare fondsengeld voor Nederland voor de periode 2014-2020 - totaal gaat het om ruim € 7,3 miljard - is toegezegd of besteed. Met name bij het visserijfonds speelt het risico dat Europees geld voor Nederland onbenut blijft.