Focusonderzoek
Verhoging van relevantie en impact door snelle, responsieve onderzoeken
Een focusonderzoek is een manier om sneller onderzoeksresultaten te kunnen delen door middel van een kort, feitelijk en helder rapport met één duidelijke vraagstelling. Het onderzoek kent een kortere doorlooptijd dan ander onderzoek van de Algemene Rekenkamer.
Waarom gebruiken we deze methode?
Met de innovatieve focusonderzoeken spelen we als Algemene Rekenkamer in op onze behoefte om wendbaar te zijn en sneller onderzoeksresultaten te kunnen delen. Zo realiseren we binnen 14 weken een feitelijke inbreng in actuele discussies.
Wat houdt de methode in?
Het focusonderzoek is actueel, snel, gefocust, feitelijk, kort en beeldend.
- Actueel: Focusonderzoek wordt uitgevoerd naar een relevant en actueel onderwerp.
- Snel: Om actueel te zijn, voeren we focusonderzoeken relatief snel uit. Een focusonderzoek duurt maximaal 14 weken van start tot publicatie.
- Gefocust: Focusonderzoeken hebben een afgebakende scope en een duidelijke focus. Dit zie je terug in de onderzoeksvraag die bijvoorbeeld luidt: "is het waar?" (factcheck).
- Feitelijk: We zetten onze bevoegdheden in om de feiten boven tafel te krijgen binnen een actuele discussie. We rapporteren dan ook alleen over die feiten (in hun context) en formuleren geen oordelen en / aanbevelingen.
- Kort en beeldend: Een focusonderzoek leidt tot een bondig, beeldend en helder geschreven rapport.
Wat zijn de resultaten?
-
De Algemene Rekenkamer heeft onderstaande focusonderzoeken gepubliceerd.
-
De Rijksoverheid weet van veel kunstmatige intelligentie (AI) niet of die naar behoren werkt. Voor meer dan de helft van de AI-systemen die het Rijk gebruikt, zeggen overheidsorganisaties dat de kansen nog niet zijn afgewogen tegen eventuele risico’s. Bovendien is er een prikkel om risico’s laag in te schatten. Dat blijkt uit een focusonderzoek van de Algemene Rekenkamer onder 70 overheidsorganisaties.
Bekijk het focusonderzoek -
De invoering van de eco-regeling van de EU heeft ertoe geleid dat melkveehouders die meer doen voor het klimaat, de natuur en het milieu hogere subsidiebedragen kunnen krijgen dan melkveehouders met alleen inkomenssubsidie. Hoewel de gemiddelde subsidie-inkomsten gedaald zijn in het afgelopen jaar, weten de melkveehouders met een zogenaamde gouden eco-medaille hun totale subsidie op hetzelfde niveau te houden. Dat zegt de Algemene Rekenkamer, die vandaag het rapport ‘Focus op subsidies melkveehouders’ presenteert.
-
Middelbare scholen zijn aanzienlijk meer geld kwijt aan een docent die is ingehuurd via een extern bureau, dan een docent in loondienst. De totale loonkosten van een docent in loondienst in de veel voorkomende salarisschaal LB trede 12 bedragen € 58 per uur.
-
ijdens de coronapandemie hebben bedrijven en zzp’ers voor € 40 miljard aan belastinguitstel gekregen. Dit heeft veel bedrijven destijds geholpen met overleven. Inmiddels hebben ondernemers ongeveer € 26 miljard van deze uitgestelde belasting afgelost. Van het resterende bedrag (ongeveer € 14 miljard) is € 5,7 miljard in gevaar. Dit bedrag zal mogelijk maar deels, of grotendeels niet worden afgelost. De Belastingdienst heeft te weinig capaciteit om daar echt werk van te maken.
-
Elk jaar worden ongeveer 200.000 werknemers slachtoffer van een arbeidsongeval. Ongeveer 60 mensen overlijden hierdoor jaarlijks en aan de gevolgen van ongezond werk overlijden jaarlijks naar schatting 4.000 mensen.
-
De hoofdvraag van dit onderzoek luidt: Wat doet de rijksoverheid om de verspreiding van vogelgriep tegen te gaan en hoe en door wie wordt dit gefinancierd?
-
Vorig jaar verwachtte het kabinet ruim 500 miljoen euro uit te geven aan de bekostiging van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). In de loop van dat jaar bleek er ruim één miljard euro meer nodig te zijn, doordat het aantal op te vangen asielzoekers en de kosten daarvoor veel hoger bleken dan verwacht. En dit is niet de eerste keer dat Nederland in de problemen komt bij de opvang van asielzoekers. In 21 van de 23 jaren die Algemene Rekenkamer onderzocht, waren de werkelijke uitgaven hoger dan vooraf begroot. Hoe komt dat? Dit onderzoek van de Algemene Rekenkamer plaatst de huidige problemen bij de opvangcapaciteit in een meerjarig perspectief.
Bekijk het focusonderzoek -
De Algemene Rekenkamer heeft in kaart gebracht welke strategische buffers de rijksoverheid aanhoudt en of deze aanwendbaar zijn als nood aan de man is. Van aardolie, medicijnen, medische hulpmiddelen en contant geld zijn er operationele en strategische voorraden. De rijksoverheid kiest ervoor om geen strategische voorraad van gas en voedsel aan te houden. Daarnaast is er weinig vooruitgang geboekt met het aanwijzen van nationale reserves van grondwater.
-
De aanpak door de Belastingdienst van schijnzelfstandigheid bij de inhuur van vakmensen in allerlei bedrijfssectoren komt niet van de grond. De Belastingdienst corrigeert steeds minder bij de inhuur van zelfstandigen. De pakkans op schijnzelfstandigheid is laag.
-
De Algemene Rekenkamer onderzocht tussen juli en oktober 2020 welke ICT-middelen de medewerkers van ministeries en hoge colleges van staat gebruiken, waarvoor zij die gebruiken, welke beveiligingsrisico’s dit oplevert en hoe de organisaties hun beleid hierover communiceren. Uit ons onderzoek blijkt dat ambtenaren samenwerkings-ICT soms gebruiken op een manier die risico’s voor de informatiebeveiliging met zich meebrengt.
-
Het rapport laat zien op basis van welke kengetallen, zoals het nationaal inkomen, de afdrachten berekend worden. Het rapport schetst hoe de ontstaansgeschiedenis van de financiering van de EU tot verschillende definities van de nettobetalingspositie heeft geleid. Ook is in kaart gebracht wat het effect is van de kortingen die Nederland krijgt op de EU-afdracht.
-
Het land Sint-Maarten heeft meer dan alleen financiële ondersteuning nodig bij de wederopbouw na de zware orkaanschade in september 2017. De orkanen Irma en Maria veroorzaakten veel menselijk leed en enorme schade aan de infrastructuur, huizen en bedrijven op het eiland.
-
De prijs van energieopwekking door windmolens op zee zal naar verwachting spectaculair dalen. ‘Subsidieloze’ windparken op zee zullen voorlopig echter nog geen feit zijn. Dat blijkt uit het rapport Focus op kosten windenergie op zee van de Algemene Rekenkamer.
-
Onderzoek naar de toegang tot de langdurige zorg. De Algemene Rekenkamer heeft in een focusonderzoek gekeken naar de feiten over de toegang tot zorg in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz). Daarover bestaan veel verschillende verhalen uit andere onderzoeken, mediaberichten en discussies in het parlement. Onder meer over de complexiteit en de verschillende verantwoordelijkheden van de rijksoverheid, gemeenten en zorgverzekeraars.
-
We onderzochten hoeveel tijd er voorbijgaat tussen het moment dat iemand aangifte doet en het moment dat de politie die aangifte in behandeling neemt. Ook keken we of het op het platteland langer duurt voordat een aangifte wordt opgepakt dan in stedelijke gebieden, en of aangiften in de zomermaanden langer blijven liggen.
-
Contactgegevens
| Heb je vragen, ideeën of opmerkingen? Neem dan contact op met de ‘Helpdesk focusonderzoek’ via: NCAInvestigations@rekenkamer.nl. |